KURULUŞ 745, SONU 940: PARÇALANMA VE KÜÇÜLME
Uygur Kağanlığı, 839 yılına kadar sakin bir şekilde varlığına devam etti. Ancak o yıl Orta Asya’da çöküntü sebeplerinin en büyüğü olan çok sert bir kış ve kıtlık, devleti sarstı. Kuzey kesimlerinde yaşayan ve itaatli tebaa olarak bilinen Kırgızlar ayaklanarak; 845’te Öge Kağan’ı tahttan indirdiler. Ve iki yıl sonra da öldürdüler… Bu hadise, Uygurlar’ı çökertti...
Ve Uygurlar iki kısma ayrıldılar. Dokuz Oğuz On Uygurların bir kısmı Çin’e sığınarak perişan oldular ve Çinliler tarafından yok edildiler. Diğerleri ise kendilerine tabi olan Çangarya Doğu Türkistan tarafına giderek oraya yerleştiler.
O zamana kadar Dokuz Oğuz On Uygur diye anılan devlet, adını kısaltarak Uygur Devleti oldu. Artık boz kır hayatını devam ettirmenin imkânsız olduğunu anlayan Uygurlar, şehirlere geçerek yerleşik bir hayata başladılar.
Doğu Göktürkleri ile Dokuz Oğuz On Uygurların devletlerinin bulundukları bugünkü Moğolistan bölgesi, Kırgızların eline geçti. Batı bölgelerinde yaşayan Karluklar ve Türgişler de birlikte kopup, müstakil olarak yaşamaya başladılar. Kuzeyde Kırgızları durdurabilen ve Tibetleri biraz daha geriye iten Uygurlar, çok dar bir saha içerisinde yüksek bir medeniyetin temelini attılar. Bu medeniyetin merkezleri Doğu Türkistan’ın Beş Balık ve Karahoço şehirler idi.
UYGURLARIN SONU
Uygurlar, Mani dininin tesiriyle Orhun Alfabesi’ni bırakmışlar, başka bir milletten alınarak Türk diline uydurulan ve adına Uygur Alfabesi denilen yeni bir yazı kullanmışlardır. Daha sonra Moğollar da bu yazıyı kullanmaya başlamışlar…
Öte yandan Uygurlar arasında Budizm ve Nasturi Hıristiyanlığı da yaygındı fakat din ayrılıklarını hiçbir zaman çekişme sebebi haline getirmemişlerdir. Uygurlar, mahalli bir devlet haline geldikten sonra Türk dünyası üzerindeki hakimiyetlerini ancak medeniyetlerinin üstünlükleri ile gösterebildiler. Ve siyasi sahada ise sönük kadılar…
940 yılında ise Türk dünyasının hakimiyeti, Karahanlılar Hanedanı’na geçti. 13. Yüzyılda Cengizhan İmparatorluğu kurulduğu zaman, Uygur Türkleri kendi istekleriyle Cengiz’e tabi oldular. Ve onlar gibi yaşamaya devam ettiler. Bir kısmı ise İslamiyet’i kabullenip, Karahanlılar’a katıldılar…
DEVAMI GELECEK…
Uygur Kağanlığı, 839 yılına kadar sakin bir şekilde varlığına devam etti. Ancak o yıl Orta Asya’da çöküntü sebeplerinin en büyüğü olan çok sert bir kış ve kıtlık, devleti sarstı. Kuzey kesimlerinde yaşayan ve itaatli tebaa olarak bilinen Kırgızlar ayaklanarak; 845’te Öge Kağan’ı tahttan indirdiler. Ve iki yıl sonra da öldürdüler… Bu hadise, Uygurlar’ı çökertti...
O zamana kadar Dokuz Oğuz On Uygur diye anılan devlet, adını kısaltarak Uygur Devleti oldu. Artık boz kır hayatını devam ettirmenin imkânsız olduğunu anlayan Uygurlar, şehirlere geçerek yerleşik bir hayata başladılar.
Doğu Göktürkleri ile Dokuz Oğuz On Uygurların devletlerinin bulundukları bugünkü Moğolistan bölgesi, Kırgızların eline geçti. Batı bölgelerinde yaşayan Karluklar ve Türgişler de birlikte kopup, müstakil olarak yaşamaya başladılar. Kuzeyde Kırgızları durdurabilen ve Tibetleri biraz daha geriye iten Uygurlar, çok dar bir saha içerisinde yüksek bir medeniyetin temelini attılar. Bu medeniyetin merkezleri Doğu Türkistan’ın Beş Balık ve Karahoço şehirler idi.
UYGURLARIN SONU
Uygurlar, Mani dininin tesiriyle Orhun Alfabesi’ni bırakmışlar, başka bir milletten alınarak Türk diline uydurulan ve adına Uygur Alfabesi denilen yeni bir yazı kullanmışlardır. Daha sonra Moğollar da bu yazıyı kullanmaya başlamışlar…
Öte yandan Uygurlar arasında Budizm ve Nasturi Hıristiyanlığı da yaygındı fakat din ayrılıklarını hiçbir zaman çekişme sebebi haline getirmemişlerdir. Uygurlar, mahalli bir devlet haline geldikten sonra Türk dünyası üzerindeki hakimiyetlerini ancak medeniyetlerinin üstünlükleri ile gösterebildiler. Ve siyasi sahada ise sönük kadılar…
940 yılında ise Türk dünyasının hakimiyeti, Karahanlılar Hanedanı’na geçti. 13. Yüzyılda Cengizhan İmparatorluğu kurulduğu zaman, Uygur Türkleri kendi istekleriyle Cengiz’e tabi oldular. Ve onlar gibi yaşamaya devam ettiler. Bir kısmı ise İslamiyet’i kabullenip, Karahanlılar’a katıldılar…
DEVAMI GELECEK…
MURATLIMIZIN EN BÜYÜK SORUNU NEDİR?
Çevre ve hava kirliliği
Ulaşım ve otopark
Çarpık kentleşme
Alt yapı ve kanalizasyon
Asayiş ve uyuşturucu
Yeşil alan ve parklar
Yol ve kaldırımlar
Günlük Kurlar
